همان گونه که در دو فصل گذشته بیان شد، بنیادهای خارجی فعالیتهای گوناگونی در حوزهی علوم و آموزش روسیه کردهاند. گوناگونیهای فعالیتهای آنها را میتوان در دستههای تحلیلی طبقهبندی کرد. به این صورت، میتوان اهداف بنیادهای خارجی فعال و پشتیبان علم در روسیه را در پنج کارکرد اصلی خلاصه کرد: اهداف بشردوستانه، اهداف مشارکتی، تجاریسازی نوآوری، اهداف امنیتی و اصلاحات نظام علمی پنج دستهی کلی فعالیتهای بنیادهای خارجی در تاریخ بیستسالهی فعالیتهای آنهاست. اگرچه بنیادهای خارجی تمامی اهداف و کارکردهای خود را بر اساس طبقهبندی پنجگانهی کتاب بیان نکردهاند، دستهبندی تحلیلی را نویسندگان کتاب انجام دادهاند. گذشته از این، تمامی بنیادها نیز همواره پیرو کارکردهای یادشده نبودهاند. با وجود این، نویسنده بر این باور است که مجموعهای از کارکردهای بنیادهای مورد مطالعه در طی سالیان میتواند مشخص کنندهی دلایل چنین طبقهبندیای باشد. در ادامه، نگاهی مختصر میاندازیم به دستههای پنجگانهی اهداف فعالیت هر کدام از بنیادهای مورد مطالعه. در دستهی اهداف بشردوستانه، تلاش برخی از بنیادها بر وضعیت مادی (تجهیزات، امکانات و شرایط زندگی) دانشمندان، گروههای پژوهشی، مؤسسهها و دانشگاهها در اتحاد جماهیر شوروی سابق استوار بود. نتیجهی کمکهای آنها بر به روزسازی تجهیزات مورد نیاز دانشمندان معطوف بود؛ همچنین اهداف بشردوستانهی بنیادها همواره توجهی ویژه به گروههای خاصی از دریافت کنندگان اعتبارات مانند دانشمندان جوان و دانشجویان دورهی کارشناسی و کارشناسی ارشد داشته است. در حقیقت، منظور از گروههای خاص، حمایت از علم در مناطق گوناگون روسیه بود، زیرا بیشتر امکانات در دو منطقهی مسکو و سنپترزبورگ متمرکز بود و یکنواختی در توزیع امکانات پژوهشی مورد نیاز دانشمندان شوروی در برنامههای فعالیتهای بشردوستانه بنیادها قرار داشت. همکاری و مشارکت علمی کشور حامی و کشور پذیرنده (روسیه پس از فروپاشی) در دستهی مشارکتی قرار میگیرد. بنیادهای خارجی همواره کوشیدهاند که از طریق حمایتهای خود از پژوهشها و علوم روسیه، بستری مشارکتی به منظور بهبود شرایط علمی، هم در روسیه و هم در کشور حامی، ایجاد کنند. در دستهی تجاریسازی، بنیادها به دنبال ایجاد منافع از طریق فعالیتهای تحقیق و توسعه برای بخش خصوصیاند. این فعالیتها به پیدایش محصولات و فناوریهای نوین انجامیدند؛ در پارهای از موارد نیز فعالیتهای تحقیق و توسعه، به خودی خود، به محصول برای ارائه به بازار منتهی نشدند و فقط بستری برای تجاریسازی موفق فعالیتهای تحقیق و توسعه بودند. داراییهای معنویای همچون حق ثبت اختراع، امتیاز بهرهبرداری و همچنین قرارداد با شرکتهای خصوصی نتیجهی چنین فعالیتهایی است. در دستهی امنیت، کوششهای بنیادها به جهتگیری مجدد دانشمندان روسیه از پژوهشها نظامی به پروژههای پژوهشها غیرنظامی معطوف بوده است. دیدگاه امنیتی به حفظ سرمایههای فکری روس محدود نمیشد و جلوگیری از جریان فرار مغزها، بهرهمندیشان از دانش جنگافزارها و گسیل کردن آنها به سمت کشورهایی غیردوست، که ارتباط دوستانه با کشورهای حامی نداشتند، در برنامههای بنیادهای فعال در روسیه قرار داشتند. برای مطالعه بیشتر لطفا به فایل کتاب مراجعه کنید.